عملیات روانی در بازارها
دنیای اقتصاد: از روز سه‌شنبه هفته قبل که خبر تمدید مذاکرات ایران و طرف‌های غربی اعلام شد، تا اولین روز هفته جاری، جهت شاخص‌های «بورس» و «قیمت دلار» به‌عنوان نماد بازار ارز کاملا متفاوت شده است. در این مدت بورس ۵/۳ درصد از ارزش خود را از دست داده و در بازار ارز، قیمت دلار ۴ درصد رشد داشته است. این تغییر جهت در دو بازار دارای یک پیام واحد برای محیط اقتصادی کشور است، پیامی که حاوی وجود «اختلال در فضای کسب‌و‌کار کشور» است. این اختلال در وضعیتی رخ داده که نشانه‌ای مبنی‌بر تغییر در متغیرهای بنیادی کشور از سه‌شنبه تاکنون نسبت به روزهای قبل از آن گزارش نشده است. رفتار کنونی در بازارهای سهام و ارز ناشی از تعدیل انتظارات است. بخشی از این تعدیل به دلیل انتظارات بالایی است که در گذشته شکل گرفته و بخشی از آن ناشی از عملیات روانی است که ازسوی نوسان‌گیران در حال انجام است. کارشناسان معتقدند: «اگر سیاست‌گذار در این وضعیت فعالانه به ترسیم سیاست‌ها و برنامه‌های خود بپردازد، می‌تواند از شدت نوسان تا حدود زیادی بکاهد؛ زیرا آنچه موتور تقویت نوسان تلقی می‌شود، «انتظارات بازار» است. الگویی که تجربه نشان داده اگر به‌موقع و درست عمل شود، می‌تواند جهت‌دهی بازارها را در دست گیرد.»
دنیای اقتصاد: از روز سه‌شنبه هفته قبل که خبر تمدید مذاکرات ایران و طرف‌های غربی اعلام شد تا اولین روز هفته جاری جهت شاخص بورس و قیمت دلار به‌عنوان نماد بازار ارز کاملا متفاوت از هم بوده است. در این مدت بورس ۵/۳ درصد از ارزش خود را از دست داده؛ درحالیکه در بازار ارز قیمت دلار ۴ درصد رشد داشته است.
این نوسان ناهمسو دارای یک پیام واحد برای محیط اقتصادی کشور است؛ پیامی که حاوی وجود اختلال در فضای کسب و کار کشور است.
این اختلال در وضعیتی رخ داده که نشانه‌ای مبنی‌بر تغییر در متغیرهای بنیادی کشور از سه‌شنبه تاکنون نسبت به روزهای قبل از آن گزارش نشده است.
عواملی نیز که برای تغییر روند بازارها از سوی بازیگران آن بیان می‌شود نمود عینی در وضعیت کنونی ندارند. برای مثال اثر تمدید مذاکرات در حالی از سوی بازیگران به‌عنوان یک عامل مسلط معرفی می‌شود که در تجربه‌های مشابه آثار این عامل در زمان‌هایی کمتر از مدت کنونی تخلیه شده است. نکته دیگر تمدید به معنای حفظ وضعیت گذشته است؛ سناریویی که برخی سیاست‌گذاران برنامه‌های خود را تا پایان سال نیز بر مبنای آن استوار کرده بودند.
اثر کاهش قیمت نفت نیز در شرایطی به‌عنوان یکی از منابع فشار نوسان عنوان می‌شود که در چند وقت گذشته قیمت نفت عموما کاهشی بوده و بازار نیز هیچ معیار مدونی برای اندازه‌گیری آن بر اقتصاد ایران ارائه نکرده است. برخی در حالی نگران نفت ۷۰ دلاری هستند که بررسی‌های پژوهشی نقطه شکست قیمت نفت در بودجه ایران را بیش از ۱۰۰ دلار برآورد کرده بود؛ بنابراین اگر نفت به‌عنوان یک عامل معرفی شود، می‌توان گفت این واکنش با تاخیر زیادی رخ داده است.
نکته قابل تامل‌تر در دو بازار ذهنیت بازیگران این دو بازار است. بازیگران دو بازار تغییرات بازار دیگر را به‌عنوان منشأ نوسان در بازار فعالیت خود معرفی می‌کنند. در واقع سهامداران در تحلیل افت بورس نوسان ارز را دخیل می‌دانند و فعالان بازار ارز افزایش قیمت دلار را به ریزش شاخص بورس مرتبط می‌کنند.
دلایلی مانند افزایش نرخ ارز بودجه سال آینده نیز با تحلیل‌های فعالان بازار در انتظار برای تعدیل قیمت رسمی در تعارض است و به‌نظر نمی‌‌رسد مبنای صحیحی برای تحلیل نوسان باشد.
در ادبیات اقتصادی تحليل تغييرات قيمت مستلزم توجه به هر دو سمت عرضه و تقاضاي آن است.
در بازار ارز نیز این قاعده برقرار است، بنابراین اگر از منظر عرضه قرار باشد این بازار تحلیل شود آنچه مشخص است تنها سیگنال کاهش سمت عرضه ورودی منابع نفتی است که عمدتا به مرکز مبادله اختصاص دارد و ارز ناشی از این محل به بازار آزاد تزریق نمی‌‌شود. نکته دیگر آنکه گرچه ایران و غرب فرصت هفت ماهه تعیین کرده‌اند، اما احتمال دارد نتیجه مذاکرات در موعدی زودتر از زمان تعیین شده به نتیجه برسد؛ بنابراین می‌توان عامل مسلط رفتارهای کنونی را کاهش درجه انتظارات و خوش‌بینی‌ها عنوان کرد. در این میان توراندازی قیمتی نوسان‌گیران (موضوعی که هفته گذشته از سوی «دنیای اقتصاد» نسبت به آن هشدار داده شد) از جمله عوامل افزایش درجه نوسان در بازار است. در چنین وضعیتی تنها عاملی که می‌تواند توضیح‌دهنده رفتار بازارها در کوتاه‌مدت باشد عامل انتظارات است.
نرخ ارز در سه‌شنبه هفته گذشته معادل ۳ هزار و ۲۶۵ تومان ثبت شده بود، اما روند افزایشی آن در روزهای اخیر، به خصوص در روز گذشته باعث شد که نسبت به سه‌شنبه ۱۳۰ تومان به قیمت آزاد دلار افزوده شود. به بیان دیگر، نرخ ارز از روز سه‌شنبه هفته گذشته تا شنبه هفته جاری، ۴ درصد افزایش قیمت را پشت‌سر گذاشته است. بررسی‌ها حاکی از آن است که در آمار سال جاری این میزان افزایش در مدت ۳ روز کاری در بهای ارز مشاهده نشده است.
جوزدگی در بورس
در بورس تهران نیز همین وضعیت حاکم است. بورس تحت‌تاثیر اخباری نزول کرده است که به شهادت تحلیلگران هنوز از فیلتر تحلیل رد نشده و به‌عنوان اخبار «تصفیه نشده» شناخته می‌شود. به عقیده فعالان بازار اخباری همچون تعیین قیمت‌های مربوط به خوراک یا عوارض در برخی صنایع یا ابهام در نرخ ارز در بودجه سال ۹۴ یا عدم توافق اوپک بر سر کاهش تولید نفت اگرچه در جای خود دارای آثاری بر بازار است، اما واکنش روز گذشته به این اخبار فاقد پشتوانه تحلیلی است، چراکه هر یک از این اخبار با یک سناریوی بدبینانه تجزیه و تحلیل شده و به خورد بازار رفته است. این در حالی است که برخی نشانه‌ها از جمله معاملات مناسب نسبت به سال گذشته یا قیمت‌های پایین سهام که همگی از سیگنال‌های مثبت برای ثبات در بورس محسوب می‌شوند، می‌توانند محرک‌های مناسبی برای بازار سهام تلقی شوند. با این حال کارشناسان عمدتا معتقدند در بخش واقعی اقتصاد و شرکت‌های بورسی در عمل نکته مایوس‌کننده‌ای وجود ندارد و حتی در صورت عدم توافق در مذاکرات هسته‌ای مشوق‌های بنیادی قوی در بازار سهام می‌توانست جلوی ریزش شدید شاخص کل را بگیرد. در این بین، اما نوع خوش‌بینی محقق نشده معامله‌گران پیش از مذاکرات از شدت ریزش کنونی شاخص کمتر است که این نکته نشان از تزریق ضدمحرک‌های جدید به بورس دارد.
فضای روانی و اقدامات سیاست‌گذار
رفتار کنونی در بازارهای سهام ارز ناشی از تعدیل انتظارات است. بخشی از این تعدیل به دلیل انتظارات بالایی است که در گذشته شکل گرفته و بخشی از آن ناشی از عملیات روانی است که از سوی نوسان‌گیران در حال انجام است. به نظر می‌رسد با توجه به آنکه رفتار شکل گرفته بر اساس نسل‌های دوم تلاطمات ارزی قابل ترجمه باشد، سیاست‌گذار باید با ارسال به موقع علامت درست، اجازه ندهد جوگیری در بازار به یک موج روانی تبدیل شود.
طبق مدل‌های نسل دوم، حملات سوداگرانه حتی زمانی که بنیان‌های اقتصادی ضعیف نیستند نیز می‌تواند رخ دهد. به‌عبارت دیگر، حملات می‌تواند خودجوش باشد؛ یعنی زمانی که سفته‌بازان فکر کنند در صورت بروز حملات ارزی، سیاست‌گذار اقدامی درجهت مقابله با بحران انجام نمی‌دهد و سفته‌بازی در بازار ارز موفق خواهد بود، این حمله صورت مي‌گيرد.
بنابراین در دوره‌ای که نرخ سود در مقایسه با تورم انتظاری مثبت است، جهت نرخ تورم در حال کاهش است. برخی نوسان‌گیران با تصور اینکه احتمال دارد دولت برای جبران کسری بودجه دست به افزایش نرخ تبدیل ارز بزند، در بازار جولان می‌دهند و با تطبیق اخبارهای متفاوت مطابق هدف خود بر درجه نوسان بازار می‌افزایند.
در بورس نیز همین حالت وجود دارد، اخبار خام و پردازش نشده مبنایی برای ریزش شاخص شده است؛ درحالیکه سیاست‌گذار در این وضعیت فعالانه به ترسیم سیاست‌ها و برنامه‌های خود بپردازد، می‌تواند از شدت نوسان تا حدود زیادی بکاهد؛ زیرا آنچه موتور تقویت نوسان است، انتظارات بازار است؛ الگویی که تجربه نشان داده اگر به موقع و درست عمل شود، می‌تواند تغییر جهت دهد.
دلار از ۳۵۰۰ تومان گذشت
در ادامه افزایش قیمت ارزهای خارجی در ایران، گزارش‌ها حاکی از عبور قیمت دلار آمریکا از مرز سه هزار و ۵۰۰ تومان است.
خبرگزاری مهر گزارش داده که صرافان تهران روز یکشنبه هر دلار آمریکا را به قیمت سه هزار و ۵۲۰ تومان می‌فروختند. خبرگزاری ایسنا نیز نرخ هر دلار آمریکا در معاملات بعدازظهر را ۳۵۶۰ تومان گزارش کرده است. این بالاترین قیمت دلار آمریکا از زمان روی کارآمدن دولت حسن روحانی در ایران محسوب می‌شود. گزارش شده که قیمت یورو، واحد پول ۱۸ کشور اروپایی نیز به مرز چهار هزار و ۳۵۰ تومان رسیده است.
همزمان شاخص بورس اوراق بهادار تهران نیز روز یکشنبه با افت هزار و ۵۵ واحدی روبرو شد و حدود یک و نیم درصد از ارزشش را از دست داد.
منبع : رادیو فردا
روش‌های مرسوم کلاهبرداری از کارت‌های بانکی در ایران
افزایش استفاده از بانکداری الکترونیک در میان بسیاری از ایرانیان و همچنین استفاده از کارت‌های بانکی به جای پرداختهای نقدی، باعث شده دانش کلاهبرداری هم در این زمینه گسترش پیدا کند و سارقان با شیوه‌ها و شگردهای تازه، اقدام به دزدی اطلاعات بانکی شهروندان کنند.
به گزارش ایران وایر ، کلاهبرداران ایرانی که به «باهوش بودن» در شیوه‌ی ابداع دزدی‌ها نیز شهره شده اند، روش‌های متفاوتی را برای دزدیدن اطلاعات شهروندان، از طریق اینترنت، تلفن و یا در مقابل ماشین‌های خودپرداز به کار می‌گیرند.
در این مقاله نگاهی داریم به مرسوم‌ترین روش‌های کلاهبرداری از کارت‌های بانکی در ایران و تلاش می‌کنیم با یادآوری نکات امنیتی در این زمینه، تا حد زیادی به خنثی کردن تلاش‌های کلاهبرداران برای دزدی اطلاعات کمک کرده باشیم.
شما برنده شدید!
یکی از شیوه‌های مرسوم کلاهبرداری بانکی در ایران بدین صورت است که کلاهبرداران با افراد مختلف تماس می‌گیرند و خود را از کارکنان شرکت‌های معروف معرفی می‌کنند و اعلام می‌کنند که شماره تلفن این افراد در قرعه‌کشی‌ای که از سوی شرکت انجام گرفته به عنوان شماره تلفن «برنده» اعلام شده است.
آنها با چرب‌زبانی تلاش می‌کنند تا قدم به قدم به هدف نهایی خود که دزدی از طریق «کارت به کارت» است نزدیک شوند.
بر اساس چندین گزارشی که پلیس ایران منتشر کرده، کلاهبرداران برای اینکه مالباختگان را مطمئن کنند، در مرحله‌ی نخست مبلغی به حساب مالباخته واریز می‌کنند و اعلام می‌کنند که برای دریافت مبالغ بعدی باید دستورالعمل‌های شرکت را انجام دهند.
بدین‌ترتیب مالباخته وسوسه می‌شود که مطابق با دستورالعمل‌هایی که از او خواسته می‌شود به ماشین‌های خودپرداز مراجعه کند و پس از آن با انجام مراحل بعدی حداکثر پول را به حساب کلاهبردار واریز میکند.
چندی پیش معاون اجتماعی پلیس آگاهی ناجا این شیوه را یکی از شیوه‌های مرسوم کلاهبرداری خواند و گفت که در این شیوه کلاهبرداران معمولا از افراد می‌خواهند که زبان کاربری را به زبان لاتین تغییر دهند: «بعد از تبدیل زبان صفحه نمایشگر به لاتین، پروسه فشاردادن سایر دکمه‌ها که معمولا در قالب یک عدد چند رقمی است، منجر به تخلیه حداکثری موجودی کارت مالباخته و واریز همزمان به کارت فرد ناشناس در حال تماس می‌شود.»
کلاهبرداری از طریق «اسکیمرها»
یکی دیگر از شیوه‌های کلاهبرداران استفاده از سخت‌افزارها یا دستگاههایی‌ست که قابلیت این را دارند تا اطلاعات کارت بانکی را کپی کنند.
این دستگاهها که عموما به نام «اسکیمر» شناخته شوند، شبیه به دستگاههای کارت‌خوان هستند. چندی پیش رئيس پليس فتاي انتظامي استان کرمانشاه گفت که چندین مورد دزدی از طریق دستگاههای اسکیمر در این استان یافت شد.
کلاهبردارانی که محل مشخصی برای فروش اجناس ندارند، معمولا از این دستگاه استفاده می‌کنند. باید توجه داشت که دستگاههای کارت‌خوان عموما در اختیار فروشنده ها هستند نه خریدارها. فروشندگانی که محل کسب و کارشان مشخص است طبعا از این شیوه برای کلاهبرداری نمی‌توانند استفاده کنند چرا که ریسک بالایی دارد. با این حال سعی کنید از فروشندگانی که آنها را نمی‌شناسید و نسبت به دستگاههای آنها مشکوک هستید، خرید را به صورت نقدی انجام دهید.
سرقت رمز عبور از طریق «کی‌لاگر‌ها» و دوربین‌های کوچک
یکی دیگر از شیوه‌های سرقت اطلاعات بانکی، نصب قطعاتی سخت افزاري بر روي صفحه کليد دستگاههای خودپرداز به نام «کي لاگر» است. همچنین امکان نصب دوربيني کوچک بر روي دستگاههای خودپرداز به منظور سرقت رمز عبور کاربران وجود دارد.
چندی پیش علی نیک نفس، رئيس مرکز تشخيص و پيشگيري پليس فتا ناجا استفاده از این روش در ایران را تایید کرد و از شهروندان خواست که مراقب این دستگاهها باشند و هر دستگاه خودپرداز مشکوک را فورا به پلیس گزارش دهند.
«پول نقد بگیر، کارت به کارت کن!»
یکی دیگر از روش‌های کلاهبرداری که پلیس ایران گزارش داده این است شیوه‌ی درخواست کارت به کارت به ازای پرداخت پول نقد است.
در این شیوه، فرد کلاهبردار ادعا میکند مبلغی (به عنوان مثال ۲۰۰ هزار تومان) از کارت خود برداشت کرده و سقف روزانه برداشت او به پایان رسیده و ديگر قادر به برداشت وجه از حساب خود نیست. او از فرد قرباني تقاضا میکند که از طريق انتقال کارت به کارت مبلغ ۲۰۰ هزار تومان به حساب او واریز کند و در ازای آن پول نقد دریافت کند.
در اين شيوه مجرمان پول را از طعمه های خود گرفته ولي انتقال کارت به کارت را انجام نمی‌دهند و در فرصتي مناسب متواري مي شوند
سرهنگ علی نیک نفس، رئيس مرکز تشخيص و پيشگيري پليس فتا با تایید این نوع دزدی گفته است که صاحبان اينگونه حساب‌ها اغلب جعلي است و هویت صاحبان حساب نامشخص است. او البته توضیح نداده که چگونه «یک فرد جعلی« قادر به باز کردن حساب بانکی در ایران است.
روش‌های دیگر کلاهبرداری
از جمله روش‌های دیگری که کلاهبرداران در ایران استفاده می‌کنند، سوء استفاده از شلوغی در مقابل عابربانک‌ها است. در برخی از روزهای ماه و بعضی از رویدادهای ویژه مانند پرداخت یارانه ها و یا پیش از سال نو صف های شلوغی در پشت خود پردازها شکل می‌گیرد که بهشت کلاهبرداران است. آنها از کلافگی و عجله افراد استفاده می کنند تا به بهانه کمک، سرعت بخشیدن به کار و … شما را فریب دهند. همیشه مراقب شلوغی‌ها باشید!
همچنین گزارش شده افرادی به بهانه کمک به سالمندانی که طرز استفاده از کارت بانک را به خوبی نمی‌دانند و یا به بهانه کمک گرفتن، اطلاعات و رمز عبور کارت‌های بانکی را سرقت می کنند. همیشه هنگام کمک کردن‌های اینچنینی، و یا کمک گرفتن از دیگران، احتیاط را رعایت کنید.
راهکارهای امنیتی برای جلوگیری از کلاهبرداری
وقتی از دستگاههای کارت‌خوان استفاده می‌کنید، به هیچ وجه رمز خود را به صاحب دستگاه نگویید و از بلند گفتن رمز کارت خود در مکان‌های عمومي خودداري کنيد. مراقب باشيد هنگام ورود رمز، کسي آن را نبيند و در صورتي که مجبور به گفتن رمز خود شديد، بلافاصله پس از خروج از فروشگاه، رمز کارت را عوض کنيد.
از نوشتن رمز عبور در کنار کارت خودداری و از نگهداري رمز کارت در کيف يا جيب و حتي در گوشي موبايل با اسم مشخص خودداري کنيد.
هر چند وقت يک بار رمز عبور کارت خود را تغيير کنيد.
رمز عبور خود را به هيچ وجه در اختيار کسي نگذاريد و به هيچ وجه کارت خود را در اختيار فرد ديگری قرار ندهيد چرا که امکان سرقت مغناطیسی از اطلاعات کارت شما وجود دارد.
مشخصات حساب بانکی خود را به هيچ وجه از طريق پيامک ارسال نکنيد؛ حتی برای آشنايان.
در صورتي که قصد انجام عمليات بانکي از طريق سايت موسسات مالي را داريد، پس از اتصال به سايت، از طريق کنترل دقيق آدرس و نشانه‌های ديگر، از اصلی بودن سايت مطمئن شويد و مراقب حملات فیشینگ باشید.